Rywalizacja polityczna o Białoruś w latach 1917–1919 między białoruskimi socjalistami a bolszewikami. Powstanie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
Celem badań jest poznanie cech rywalizacji bolszewików i socjalistów białoruskich o przyszłość ziem białoruskich w latach 1918–1920. Metodologia badań opiera się na zasadach naukowości, historyzmu, systematyczności i analizy historycznej. Prezentacja nowych wyników badań dotyczy rekonstrukcji wy...
Saved in:
| Date: | 2022 |
|---|---|
| Main Author: | |
| Format: | Article |
| Language: | Polish |
| Published: |
Інститут історії України НАН України
2022
|
| Series: | Міжнародні зв’язки України: наукові пошуки і знахідки |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://dspace.nbuv.gov.ua/handle/123456789/188950 |
| Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
| Journal Title: | Digital Library of Periodicals of National Academy of Sciences of Ukraine |
| Cite this: | Rywalizacja polityczna o Białoruś w latach 1917–1919 między białoruskimi socjalistami a bolszewikami. Powstanie Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej / D. Michaluk // Міжнародні зв’язки України: наукові пошуки і знахідки: міжвід. зб. наук. пр. — 2022. — Вип. 31. — С. 255-284. — Бібліогр.: 28 назв. — пол. |
Institution
Digital Library of Periodicals of National Academy of Sciences of Ukraine| Summary: | Celem badań jest poznanie cech rywalizacji bolszewików i socjalistów
białoruskich o przyszłość ziem białoruskich w latach 1918–1920. Metodologia
badań opiera się na zasadach naukowości, historyzmu, systematyczności i
analizy historycznej. Prezentacja nowych wyników badań dotyczy rekonstrukcji
wydarzeń związanych z powstaniem Białoruskiej Socjalistycznej Republiki
Radzieckiej.
Pod koniec I wojny światowej, po rewolucji lutowej, rozpoczął się proces
tworzenia niepodległego państwa białoruskiego przez białoruskich socjalistów.
Chociaż 25 marca 1918 proklamowano Białoruską Republikę Ludową, nie
zdołała ona przetrwać jako niezależne państwo. Zdecydowało o tym wiele
czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Jednym z nich są polityczne i
terytorialne aspiracje bolszewików oraz rywalizacja między nimi a białoruskimi
socjalistami o przyszłość ziem białoruskich.
Białorusini, a więc i białoruski ruch narodowy, znaleźli się w czasie wojny
w specyficznej sytuacji. W latach 1915–1918 ziemie białoruskie zostały
przedzielone linią frontu rosyjsko-niemieckiego. W rezultacie do strefy
przygranicznej przybyli wojskowi i cywile z głębi Rosji. Po rewolucji lutowej
wojsko rosyjskie skupione w Okręgu Zachodniego i Frontu zaczęła się silnie
upolityczniać, skupiając się na różnych programach politycznych i narodowych.
Białoruscy socjaliści, w tym wojskowi, skupieni w Centralnej Białoruskiej
Radzie Wojskowej, opowiedzieli się za utworzeniem białoruskiej
republiki najpierw w federacji z Rosją, a wkrótce (po przewrocie bolszewickim) skłonili się ku jej niepodległości. Bolszewicy wojskowi opowiadali się za włączeniem ziem białoruskich do Rosji jako Okręgu Zachodniego. Konflikt
interesów między białoruskimi socjalistami a rosyjskimi bolszewikami ujawnił
się na Zjeździe Wszechbiałoruskim, który odbył się w grudniu w Mińsku, kiedy
Zjazd został brutalnie rozpędzony przez wojskowych bolszewików. O aspiracjach
białoruskich socjalistów i pozycji białoruskich komunistów decydowało
m.in. o utworzeniu Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej proklamowanej
dwukrotnie 1 stycznia 1919 r. i 31 lipca 1920 r. tuż przed ofensywą
na Warszawę. Była ona wspierana przez Rosję Sowiecką jako przeciwwaga
dla działań białoruskiego obozu niepodległościowego i polskich wpływów na Białorusi. |
|---|